-
1 czas
dobre/złe/dawne czasy — good/bad/old times
w swoim czasie — in due time lub course
od czasu czas — +gen since (the time of)
w czasie czas — +gen during
od czasu do czasu — from time to time, (every) now and then
* * *miIns.pl. - ami; in idiomatic expressions -y1. (wymiar fizyczny, przemijanie) time; czas mija time passes l. goes by; czas płynie time flows; upływ czasu the flow of time; w czasie i przestrzeni in time and space; wehikuł l. maszyna czasu time machine; zegar pokazuje/odmierza czas a clock shows/measures time.2. (= odcinek czasu) period, time, hours; czas pracy working hours; czas wolny leisure time; przez cały czas all the time; przez ten czas during that time l. period; przez pewien czas for a time; po pewnym czasie after a time; ile mamy czasu? how much time do we have?3. przen. i w utartych zwrotach czas goi l. leczy rany time heals wounds; czas nas goni l. nagli we're pressed for time; czas pokaże only time will tell; czas pracuje dla mnie l. na moją korzyść I have time on my side; czas to pieniądz time is money; grać na czas play for time; ja mam czas I can wait; mamy dość czasu we have enough time (on our hands); nadrabiać stracony czas make up for lost time; nie ma czasu na... there's no time for...; nie tracić/nie marnować czasu lose/waste no time; spędzać czas spend one's time ( na czymś on sth) ( na robieniu czegoś doing sth); strata czasu waste of time; szkoda (czyjegoś) czasu it's a waste of (sb's) time; szmat czasu a long time; tracić l. marnotrawić czas waste one's time; wyścig z czasem race against time; wytrzymać próbę czasu stand the test of time; zabijać czas kill time; zyskać na czasie gain time.4. zw. pl. (= epoka, okres) times, period, days, years; czasy starożytne/prehistoryczne ancient/prehistoric times; ciężkie/trudne czasy hard/difficult times; dawnymi czasy lit. in olden days l. times; in days of yore; ostatnimi czasy lit. recently; po wszystkie czasy l. po wieczne czasy l. po wsze czasy forever (and a day); swego czasu once (upon a time); w czasach królowej Elżbiety in Queen Elizabeth's time; in Elizabethan times; w naszych l. obecnych czasach in our times, nowadays; w owym czasie at that time; za moich czasów in my time; bawić się za wszystkie czasy have the time of one's life; iść z duchem czasu move l. keep up with the times; jego czas się skończył his time is over.5. na czasie pot. fashionable, trendy, in.6. (= właściwa pora) (the right) time ( na coś for sth); jest czas na... there's time for...; nie czas na żarty it isn't the right time for joking; najwyższy czas high time; od czasu do czasu from time to time; do czasu only so long; uciekaj, póki czas run away while the going's good; zdążyć na czas be in time ( na coś for sth) ( żeby coś zrobić to do sth); przed czasem ahead of time; o czasie on time; po czasie behind time; w swoim czasie l. w stosownym czasie in due time; czas na mnie l. komu w drogę, temu czas I'd better go; time to go; it's (high) time I were on my way; nadszedł czas zapłaty the day of reckoning has come; rychło w czas iron. just in time.7. fiz., astron. (= system rachuby czasu) time; czas letni/zimowy summer/winter time; czas lokalny local time; czas słoneczny astron. solar time; czas strefowy zone time; czas Greenwich Greenwich mean time, GMT; czas uniwersalny universal time, UT; czas uniwersalny skoordynowany universal time coordinated, UTC; geologiczna skala czasu geol. geological time scale.8. gram. tense; czas teraźniejszy the present (tense); czas przeszły the past (tense), the preterite; czas przyszły the future (tense); czas zaprzeszły the past participle (tense).The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > czas
-
2 dawny
прил.• античный• давний• давнишний• древний• прежний• престарелый• старинный• стародавний• старосветский• старый* * *dawn|y\dawnyi, \dawnyiejszy 1. старый, прежний;\dawny przyjaciel старый друг; \dawnyе czasy стародавние времена; \dawnyymi czasy, za \dawnyych czasów в прежние времена;
2. бывший;\dawny wojskowy бывший военный; ● od \dawnya издавна, сыздавна; z (od) dawien \dawnyа издавна, исстари;
po \dawnyemu по-прежнему; по-старому+1. stary 2. były
* * *dawni, dawniejszy1) ста́рый, пре́жнийdawny przyjaciel — ста́рый друг
dawne czasy — старода́вние времена́
dawnymi czasy, za dawnych czasów — в пре́жние времена́
2) бы́вшийdawny wojskowy — бы́вший вое́нный
•- od dawna- z dawien dawna
- od dawien dawna
- po dawnemuSyn: -
3 dawn|y
Ⅰ adj. grad. 1. (stary) [zabytki kultury] ancient; [przyjaciel, znajomy] old- działo się to w dawnych czasach it happened a long time ago- porozmawiajmy, jak za dawnych czasów a. lat let’s talk like we did in the old days- dawne, dobre czasy the good old days- od najdawniejszych czasów since a. from time immemorial- po dawnemu as before- nic się nie zmieniło, wszystko zostało po dawnemu nothing had changed, everything was the same as before a. as it had been- „co słychać?” – „wszystko po dawnemu” ‘how are things?’ – ‘the same as ever’- ta historia to dawne dzieje that story’s ancient history pot.2. (poprzedni) [nazwa, adres, wygląd] former, previous- wszystko szło dawnym trybem everything was the same as it used to beⅡ adj. (były) former- teren dawnej Kongresówki the territory of the former Congress Kingdom of PolandThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > dawn|y
-
4 dawny
adjformer; ( starożytny) ancient* * *a.1. (= stary, przeszły) old, long-ago; (= starożytny) ancient; (= pierwotny) early, primitive; (= długo trwający) long, longtime; (= tradycyjny) long-standing.2. (= były) former, past, one-time.3. od najdawniejszych czasów from the earliest times, since the dawn of time; dawnymi czasy in the old days, in years past; dawne dzieje old times; od dawna for a long time; po dawnemu the old-fashioned way; z dawien dawna lit. since time immemorial.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > dawny
-
5 dawny
См. также в других словарях:
czas — m IV, D. u, Ms. czassie; lm M. y 1. zwykle blm «nieprzerwany ciąg chwil, trwania; jedna z podstawowych (obok przestrzeni) form bytu materii» Drogocenny, wolny, zajęty, stracony czas. Czas mija, płynie, upływa, leci, pędzi, ucieka. Czas leczy,… … Słownik języka polskiego
dawny — dawnyni, dawnyniejszy 1. «odległy w czasie, sięgający dalekiej przeszłości, pochodzący z odległych lat; starożytny, staroświecki» Dawny strój, przesąd, zwyczaj. Dawne nazwy, tradycje. Przywracać czemu dawny wygląd. Najdawniejszy zabytek… … Słownik języka polskiego
